Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017

Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος Λόγος Δεύτερος (17)

ΠΕΡΙ ΕΚΠΟΡΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ 
ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ
Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΞΕΧΑΣΑΝ ΟΙ ΘΕΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ


Συνέχεια από: Πέμπτη, 9 Μαρτίου 2017

Βεβαίως ο Γρηγόριος θεολογώντας ότι ο Υιός έχει όλα τα του Πατρός πλην της αγεννησίας, λέγει ότι έχει όλα πλην της αιτίας, όπως σαφώς προσδιόρισε και σε άλλα σημεία των συγγραμμάτων του. Εάν δε ο Υιός έχει όλα τα του Πατρός πλην του να είναι αίτιος, δηλαδή θεότητος, αίτιος δε είναι ο Πατήρ όχι μόνο καθ’ όσον γέννα τον Υιό, αλλά και καθ’ όσον εκπορεύει το Πνεύμα, τότε ο Υιός έχει όλα τα του Πατρός πλην του να γεννά τον Υιό και να εκπορεύει το Πνεύμα, τα οποία είναι ιδιότητες μόνον του Πατρός και προσμαρτυρούν την αγεννησίαν του. Γι' αυτό και ο Δαμασκηνός θεολόγος λέγει στο τμήμα Περί της άγιας Τριάδος, «διά τόν Πατέρα, τουτέστι διά τό εἶναι τόν Πατέρα, ἔχει ὁ Υἱός καί τό Πνεῦμα πάντα όσα έχουν, τουτέστι διά τό τόν Πατέρα ἔχειν αὐτά (τουτέστι δια τo ότι τα έχει ο Πατήρ), πλήν τῆς ἀγεννησίας καί τῆς γεννήσεως καί τῆς ἐκπορεύσεως».

42. Εάν δε η αγεννησία δηλώνει το παντού και πάντως αίτιον επί Θεού, η γέννησις θα δηλώσει αναγκαιότατα το ότι δεν είναι καθόλου κατά κανένα τρόπο αίτιον θεότητος το γεννητόν, καθώς και η εκπόρευσις το εκ του Πατρός εκπορευτώς υπάρχον. Εάν δε δεν υπάρχει καθόλου κατά κανένα τρόπο αίτιος της θεότητος ο Υιός, πώς θα ήταν εξ αυτού το Πνεύμα; Ή πώς θα ήταν  πρώτον αίτιον ο Πατήρ, έπειτα ο Υιός, ώστε το Άγιον Πνεύμα να εκπορεύεται και εξ αυτού, όπως νομίζουν ότι πρέπει να πιστεύουμε οι Λατίνοι, παραφρονούντες κατά την άποψή μου και παρανοούντες τις πατερικές ρήσεις; Διότι δεν λέγει αυτός ο φερώνυμος θεολόγος, «αλλά πάντα έχει ο Υιός τα του Πατρός πλην αγεννησίας», που είναι το ίδιο με το να έλεγε πλην της αιτίας, δηλαδή άνευ της γεννήσεως και της εκπορεύσεως; Διότι το αίτιον κατ’ αυτά είναι αίτιον.


Και όλα όσα έχει ο Υιός είναι του Πνεύματος πλην της υιότητος, εάν δε θέλεις, της γεννήσεως˙ διότι δεν θα φοβηθούμε μη τυχόν είναι και αυτά αναίτιον, αν φανεί και αυτό ως αίτιον, αφού δεν έχει γέννησιν˙ δεν είναι αναίτιον, αν και δεν είναι γεννητόν˙ διότι το μη έχον γέννησιν ως αναίτιον, και αυτό είναι καθ’ εαυτό εντελώς αναίτιον και κατά πάντα τρόπον είναι αίτιον θεότητος. Έτσι εμείς ομιλούμε σύμφωνα με τούς θεολογούντες εν Πνεύματι καί έτσι ελέγχουμε αυτούς που ομιλούν ασύμφωνα, δεικνύοντες ότι προβάλλουν τις γραφικές μαρτυρίας εναντίον εαυτών.

Συνεχίζεται

Αμέθυστος

Το αρχαίο κείμενο:
Καί τοίνυν ὁ θεολογῶν πάντα ἔχειν τόν Υἱόν τά τοῦ Πατρός πλήν ἀγεννησίας πάντα ἔχειν πλήν αἰτίας εἴρηκεν, ὡς καί ἀλλαχοῦ τῶν συγγραμμάτων σαφῶς οὕτω προσδιώρισεν. Εἰ δέ πάντα ἔχει ὁ Υἱός τά τοῦ Πατρός πλήν τοῦ εἶναι αἴτιος, δηλαδή θεότητος, αἴτιος δέ ὁ Πατήρ οὐ γεννῶν μόνον τόν Υἱόν, ἀλλά καί τό Πνεῦμα ἐκπορεύων, πάντα ἔχει ὁ Υἱός τά τοῦ Πατρός, πλήν τοῦ τόν Υἱόν γεννᾶν τε καί τό Πνεῦμα ἐκπορεύειν˙ ἅ μόνου τοῦ Πατρός ὄντα τό ἀγέννητον αὐτῷ προσμαρτυρεῖ. Διό καί ὁ Δαμασκηνός θεολόγος ἐν τῷ Περί τῆς ἁγίας Τριάδος, «διά τόν Πατέρα», φησί, «τουτέστι διά τό εἶναι τόν Πατέρα, ἔχει ὁ Υἱός καί τό Πνεῦμα πάντα ἅ ἔχει, τουτέστι διά τό τόν Πατέρα ἔχειν αὐτά, πλήν τῆς ἀγεννησίας καί τῆς γεννήσεως καί τῆς ἐκπορεύσεως».

42. Εἰ δέ ἡ ἀγεννησία τό πάντῃ τε καί πάντως αἴτιον ἐπί Θεοῦ δηλοῖ, ἡ γέννησις τό μηδαμῇ μηδαμῶς αἴτιον θεότητος εἶναι τό γεννητόν ἀναγκαιότατα δηλώσει, καθάπερ καί ἡ ἐκπόρευσις τό ἐκπορευτῶς ἐκ τοῦ Πατρός ὑπάρχον. Εἰ δέ μή μηδαμῇ μηδαμῶς αἴτιος ὑπάρχει ὁ Υἱός θεότητος, πῶς ἄν εἴη ἐξ αὐτοῦ τό Πνεῦμα; Ἤ πῶς πρῶτον αἴτιον ὁ Πατήρ, εἶται ὁ Υἱός τούτῳ, ὡς καί ἐξ αὐτοῦ τοῦ ἁγίου ἐκπορευομένου Πνεύματος, καθώς φρονεῖν δεῖν οἴονται Λατῖνοι, παραφρονοῦντες, ὡς ἐγᾦμαι, καί τάς πατρικάς παρανοοῦντες ρήσεις; Οὐ γάρ ὁ φερωνύμως θεολόγος οὗτος οὕτως, «ἀλλά πάντα», φησίν, «ἔχει ὁ Υἱός τά τοῦ Πατρός πλήν ἀγεννησίας», ταὐτόν δ᾿ εἰπεῖν, ἄνευ τῆς αἰτίας, τούτῳ δέ ταὐτόν εἰπεῖν, ἄνευ τοῦ γεννᾶν καί ἐκπορεύειν; Κατά ταῦτα γάρ αἴτιον τό αἴτιον.


Καί πάντα, ὅσα ἔχει ὁ Υἱός, τοῦ Πνεύματος, πλήν τῆς υἱότητος, εἰ δέ βούλει τῆς γεννήσεως˙ οὐ γάρ φοβησόμεθα μή ἀναίτιον, εἰ καί αὐτό αἴτιον εἶναι φωραθείη, γέννησιν μή ἔχον˙ οὐδέ γάρ ἀναίτιον, εἰ καί μή γεννητόν˙ τό γάρ ὡς ἀναίτιον γέννησιν μή ἔχον, αὐτό τε καθ᾿  ἑαυτό παντάπασιν ἀναίτιον, καί  παντί τρόπῳ θεότητος αἴτιον. Οὕτως ἡμεῖς τοῖς ἐν Πνεύματι θεολογοῦσι, συνῳδά φθεγγόμεθα˙ καί οὕτω τούς ἀπᾴδοντα φθεγγομένους ἀπελέγχομεν, καθ᾿ ἑαυτῶν δεικνύντες τάς γραφικάς μαρτυρίας προτιθέντας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: